Monthly Archives: Μαρτίου 2015

Θεία Λειτουργία Ε΄ Κυριακή των Νηστειών – Οσίας Μαρίας Αιγυπτίας, Μετόχιο Ιεράς Μονής Κύκκου Αγιος Προκόπιος

Ευαγγέλιο Κυριακής: Μάρκ. ι’ 32-45
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, παραλαμβάνει ὁ Ἰησοῦς τοὺς δώδεκα μαθητὰς αὐτοῦ καὶ ἤρξατο αὐτοῖς λέγειν τὰ μέλλοντα αὐτῷ συμβαίνειν, 33 ὅτι ἰδοὺ ἀναβαίνομεν εἰς  Ἱεροσόλυμα καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδοθήσεται τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ γραμματεῦσι, καὶ κατακρινοῦσιν αὐτὸν θανάτῳ καὶ παραδώσουσιν αὐτὸν τοῖς ἔθνεσι, 34 καὶ ἐμπαίξουσιν αὐτῷ καὶ μαστιγώσουσιν αὐτὸν καὶ ἐμπτύσουσιν αὐτῷ καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστήσεται.

35 Καὶ προσπορεύονται αὐτῷ  Ἰάκωβος καὶ  Ἰωάννης υἱοὶ Ζεβεδαίου λέγοντες· διδάσκαλε, θέλομεν ἵνα ὃ ἐὰν αἰτήσωμεν ποιήσῃς ἡμῖν. 36 ὁ δὲ εἶπεν αὐτοῖς· τί θέλετε ποιῆσαί με ὑμῖν; 37 οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· δὸς ἡμῖν ἵνα εἷς ἐκ δεξιῶν σου καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων σου καθίσωμεν ἐν τῇ δόξῃ σου. 38 ὁ δὲ  Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε. δύνασθε πιεῖν τὸ ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθῆναι; 39 οἱ δὲ εἶπον αὐτῷ· δυνάμεθα. ὁ δὲ  Ἰησοῦς εἶπεν αὐτοῖς· τὸ μὲν ποτήριον ὃ ἐγὼ πίνω πίεσθε, καὶ τὸ βάπτισμα ὃ ἐγὼ βαπτίζομαι βαπτισθήσεσθε· 40 τὸ δὲ καθίσαι ἐκ δεξιῶν μου καὶ ἐξ εὐωνύμων οὐκ ἔστιν ἐμὸν δοῦναι, ἀλλ᾿ οἷς ἡτοίμασται. 41 καὶ ἀκούσαντες οἱ δέκα ἤρξαντο ἀγανακτεῖν περὶ  Ἰακώβου καὶ  Ἰωάννου. 42 ὁ δὲ  Ἰησοῦς προσκαλεσάμενος αὐτοὺς λέγει αὐτοῖς· οἴδατε ὅτι οἱ δοκοῦντες ἄρχειν τῶν ἐθνῶν κατακυριεύουσιν αὐτῶν καὶ οἱ μεγάλοι αὐτῶν κατεξουσιάζουσιν αὐτῶν· 43 οὐχ οὕτω δὲ ἔσται ἐν ὑμῖν, ἀλλ᾿ ὃς ἐὰν θέλῃ γενέσθαι μέγας ἐν ὑμῖν, ἔσται ὑμῶν διάκονος, 44 καὶ ὃς ἐὰν θέλῃ ὑμῶν γενέσθαι πρῶτος, ἔσται πάντων δοῦλος· 45 καὶ γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου οὐκ ἦλθε διακονηθῆναι, ἀλλὰ διακονῆσαι, καὶ δοῦναι τὴν ψυχὴν αὐτοῦ λύτρον ἀντὶ πολλῶν.
Ερμηνευτική απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα
ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ Ι´ 32 – 45
32 Ανέβαιναν δε τον δρόμον που ωδηγούσε προς τα Ιεροσόλυμα, και ο Ιησούς επροπορεύετο από αυτούς. Και οι μαθηταί καθώς έβλεπαν τον διδάσκαλον να προχωρή προς το μαρτύριον κατελήφθησαν από θάμβος (εμπρός στο μεγαλείο της θυσίας που ακτινοβολούσε η μορφή του”. Και καθώς με σεβασμόν τον ακολουθούσαν, εφοβούντο δι’ όσα έμελλον να γίνουν εις Ιεροσόλυμα. Επήρε πάλιν τους δώδεκα ο Κυριος και ήρχισε να λέγη εις αυτούς όσα έμελλον να του συμβούν. 33 Ελεγε δηλαδή ότι “ιδού αναβαίνομεν εις τα Ιεροσόλυμα και ο υιός του ανθρώπου θα παραδοθή στους αρχιερείς και στους γραμματείς και θα τον καταδικάσουν εις θάνατον, και θα τον παραδώσουν στους ειδωλολάτρας στρατιώτας της Ρωμης. 34 Και θα τον εμπαίξουν και θα τον μαστιγώσουν και θα τον φτύσουν και θα τον θανατώσουν, και την τρίτην ημέραν θα αναστηθή”. 35 Και έρχονται προς αυτόν ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, τα παιδιά του Ζεβεδαίου, και λέγουν· “διδάσκαλε, θέλομεν να μας κάμης αυτό που θα ζητήσωμεν”. 36 Αυτός δε τους είπε· “τι θέλετε να σας κάμω;” 37 Εκείνοι απήντησαν· “όταν ως ένδοξος βασιλεύς καθίσης στον βασιλικόν θρόνον της Ιερουσαλήμ, δος μας να καθίσωμεν ένας εκ δεξιών σου και ένας εξ αριστερών σου”. 38 Ο δε Ιησούς τους είπεν· “δεν ξέρετε τι ζητείτε. Ημπορείτε να πίετε το ποτήριον του πόνου και του μαρτυρίου, το οποίον εγώ πίνω, και να βαπτισθήτε το βάπτισμα του αίματος, το οποίον εγώ βαπτίζομαι;” 39 Εκείνοι δε χωρίς καλά-καλά να σκεφθούν, του είπαν· “ημπορούμεν”. Ο δε Ιησούς είπεν εις αυτούς· “το μεν ποτήριον του μαρτυρίου, το οποίον εγώ έντος ολίγου πίνω, θα το πίετε και το βάπτισμα της οδύνης και του αίματος και της θυσίας, το οποίον εγώ έντος ολίγου θα βαπτισθώ, θα το βαπτισθήτε. (Διότι και σεις θα δοκιμάσετε οδύνας και διωγμούς εξ αιτίας της πίστεώς σας εις εμέ). 40 Το να καθίσετε όμως εκ δεξιών μου και εξ αριστερών μου δεν είναι εις την εξουσίαν μου να το δώσω εις όποιον απλώς μου το ζητήσει, αλλά θα δοθή στους αξίους, εις αυτούς δηλαδή που θα ζήσουν σύμφωνα με το Ευαγγέλιον και θα αγωνισθούν, δια τους οποίους άλωστε και έχει ετοιμασθή”. 41 Οι άλλοι δέκα, όταν ήκουσαν αυτά, ήρχισαν να αγανακτούν δια την φιλόδοξον αυτήν συμπεριφοράν του Ιακώβου και του Ιωάννου. 42 Ο δε Ιησούς τους εκάλεσε κοντά του και τους είπε· “ξέρετε, ότι αυτοί που προβάλλονται σαν άρχοντες των εθνών, συμπεριφέρονται προς τους λαούς σαν να ήσαν απόλυτοι κύριοι αυτών. Και εκείνοι που κατέχουν ανάμεσα στους ανθρώπους μεγάλα αξιώματα, κάνουν κακήν χρήσιν της εξουσίας των και καταδυναστεύουν αυτούς, σαν να τους έχουν δούλους των. 43 Δεν πρέπει όμως τέτοια εγωϊστική τάσις και συμπεριφορά να παρατηρήται ματαξύ σας. Αλλ’ όποιος θέλει να αναδειχθή μέγας μεταξύ σας, πρέπει να γίνη υπηρέτης σας, που να σας εξυπηρετή με αγάπην. 44 Και όποιος από σας θέλει να γίνη πρώτος, πρέπει να γίνη δούλος όλων και να συμπεριφέρεται με την ταπεινοφροσύνην και την υπομονήν και υπακοήν του δούλου. 45 Διότι και ο υιός του ανθρώπου δεν ήλθε να εξυπηρετηθή από τους ανθρώπους, αλλά να τους εξυπηρετήση και να δώση την ψυχήν αυτού λύτρον και αντάλλαγμα, δια να ελευθερωθούν πολλοί από την ενόχην της αμαρτίας και τον αιώνιον θάνατον”. 
Πορεία προς το πάθος
Η αληθινή δόξα
Ο Κύριος πορεύεται προς τα Ιεροσόλυμα και έχει τα πρόσωπό του στραμμένο στην ιερή πόλη. Οι μαθητές εκστατικοί απορούν βλέποντας τον Κύριο τόσο άφοβα να προχωρεί σταθερά προς τον τόπο του μαρτυρίου, προς την πόλη όπου πρόκειται να πάθει τόσο πολλά. Τον βλέπουν να μην αποφεύγει το σταυρικό θάνατο, αλλά να σπεύδει προς αυτόν για τη σωτηρία του κόσμου. Και φοβούνται καθώς Τον ακούν κάποια στιγμή να τους λέει όσα πρόκειται να συμβούν στα Ιεροσόλυμα· ότι εκεί θα παραδοθεί στους αρχιερείς και θα Τον καταδικάσουν σε θάνατο και θα Τον παραδώσουν στους Ρωμαίους κι αυτοί θα Τον εμπαίξουν και θα Τον μαστιγώσουν και θα Τον φονεύσουν. Αλλά Αυτός την Τρίτη μέρα θα αναστηθεί.

Οι μαθητές όμως φαίνεται πως δεν κατανοούν τα λόγια του Κυρίου. Ενώ ο Κύριος τους μιλάει για πάθος, αυτοί ζουν σ’ άλλο κόσμο, επιζητούν τη δόξα! Δυο μάλιστα από αυτούς, ο Ιάκωβος κι ο Ιωάννης, πλησιάζουν τον Κύριο και Του ζητούν τιμές και αξιώματα, Του ζητούν να καθίσουν δεξιά και αριστερά στο βασιλικό θρόνο του!

Μόλις αντιλαμβάνονται το αίτημα των δύο οι άλλοι δέκα, αγανακτούν. Γιατί άραγε; Αισθάνονται μήπως πόσο ολέθριο πάθος είναι η φιλοδοξία των δύο μαθητών; Όχι ασφαλώς. Οι δέκα αγανακτούν διότι είναι και οι ίδιοι φιλόδοξοι, θέλουν κι αυτοί τιμές και αξιώματα και αισθάνονται ότι παραγκωνίζονται. Βέβαια είναι κατανοητή αυτή τους η εκτροπή. Διότι δεν έχουν λάβει ακόμη την Χάρη του Αγίου Πνεύματος. Γι’ αυτό διακατέχονται όχι μόνο από τη μάταιη φιλοδοξία και προσδοκία υλικών αμοιβών, αλλά και από αντιζηλίες και πνεύμα ανταγωνισμού. Πόσο λίγο κατάλαβαν οι μαθητές τι είναι το ταπεινό φρόνημα που τους δίδασκε επί τρία χρόνια ο Κύριος με το λόγο του και με τη ζωή του! Δεν ήθελαν ούτε να σκεφθούν ένα ταπεινωτικό μαρτύριο! Ο νους τους πήγαινε στη συνέχεια των γεγονότων, στη δόξα! Ο Κύριος όμως με μεγάλη υπομονή αντιμετωπίζει τη φιλοδοξία των μαθητών και στοργικά στιγματίζει τα εγκόσμια φιλόδοξα ελατήριά τους.

Δεν αρνείται βέβαια ο Κύριος τη δόξα, αλλά δίνει την πραγματική της διάσταση: Όσοι θέλουν να δοξασθούν, τους λέει, πρέπει πρώτα να ταπεινωθούν, να αγιασθούν και να θυσιασθούν. Και διδάσκει έτσι όλους μας ότι ο δρόμος προς την αληθινή δόξα ξεκινάει από τα ανηφορικά μονοπάτια της ταπεινώσεως, της αγιότητος και της θυσίας. Αυτή είναι η πραγματική δόξα, η δόξα του Κυρίου και των Αγίων της Εκκλησίας μας, δόξα αιώνια και αληθινή. Διότι δεν είναι μία ανθρώπινη επιβράβευση, είναι δώρο του Θεού· γι’ αυτό και έχει αιώνια αξία.

Όλοι λοιπόν οι πιστοί ακολουθώντας το παράδειγμα του Κυρίου και των Αγίων μας, πρέπει να πορευόμαστε στο δρόμο της ζωής μας σταθερά προσηλωμένοι στην αληθινή δόξα. Να μην κολλάει η ψυχή μας στα μάταια και τα φθηνά, να μην επιζητούμε επίγειες τιμές και αξιώματα, αλλά να προσβλέπουμε στην πραγματική δόξα, που είναι η αιώνια δόξα, την οποία θα απολαύσουν οι άνθρωποι του χρέους, της ταπεινώσεως και της θυσίας.

Βασιλεία διακονίας
Η εσφαλμένη αυτή επιδίωξη της εγκόσμιας δόξας από τους μαθητές έδωσε την αφορμή στον Κύριο να τους εξηγήσει ότι στη δική του βασιλεία, που είναι βασιλεία πνευματική, δεν έχουν θέση νοοτροπίες εξουσίας και κυριαρχίας. Μεταξύ σας, είπε, δεν επιτρέπεται να συμπεριφέρεσθε όπως κάνουν οι κοσμικοί άνθρωποι. Αλλά όποιος θέλει να γίνει μεγάλος ανάμεσά σας, να είναι υπηρέτης σας. Και όποιος θέλει να γίνει πρώτος, να γίνει δούλος όλων ταπεινός.

Αυτό ακριβώς άλλωστε έκανε και ο Ίδιος. Έγινε άνθρωπος όχι για να Τον υπηρετούν οι άνθρωποι, αλλά για να μας υπηρετήσει. Έλαβε μορφή δούλου για να μας διακονήσει. Έγινε δούλος των δούλων του. Έγινε άνθρωπος, για να μας προσφέρει την ύψιστη διακονία, να δώσει τη ζωή του για να σωθούμε όλοι εμείς οι σκλάβοι της αμαρτίας.

Η βασιλεία του Θεού λοιπόν είναι βασιλεία διακονίας και όχι εξουσίας και κυριαρχίας. Αυτό πρέπει να το προσέξουμε όλοι μας, όλα τα μέλη της Εκκλησίας. Δεν έχουμε δικαίωμα λόγω της θέσεώς μας να επιζητούμε προβολή και κυριαρχία πάνω σε άλλους πιστούς, αλλά έχουμε καθήκον να υπηρετούμε τους άλλους. Να γινόμαστε δούλοι των δούλων, να είμαστε πρόθυμοι και για τις πιο ταπεινές διακονίες αγάπης προς τους αδελφούς μας. Έτσι θα οικοδομούμε ο ένας τον άλλον. Μεγάλοι στην Εκκλησία δεν είναι όσοι έχουν κάποια περίοπτη θέση, αλλά οι ταπεινοί, αυτοί που δέχονται με χαρά να επιτελούν ταπεινές διακονίες, και να είναι παραγκωνισμένοι για το καλό των άλλων. Αυτούς τιμά ο Θεός και αυτούς θα δοξάσει. Κάποτε και σ’ αυτή τη ζωή, πάντοτε όμως στην ένδοξη αιωνιότητα.

Θεία Λειτουργία Δ΄ Κυριακή των Νηστειών – Ιωάννου της Κλίμακος – Μετόχιο Ιεράς Μονής Κύκκου, Άγιος Προκόπιος

Μια άλλη μεγάλη ασκητική προσωπικότητα τιμάται αυτή την άγια περίοδο από την Εκκλησία μας, ο άγιος Ιωάννης ο συγγραφέας του περιφήμου βιβλίου της « Κλίμακος », το οποίο γράφηκε για να αποτελεί πολύτιμο οδηγό ημών των πιστών στη δύσκολη πνευματική μας πορεία και τον ασίγαστο παθοκτότο αγώνα μας.
Σύμφωνα με το ιερό συναξάρι του, γεννήθηκε στην Παλαιστίνη περί το 523. Από πολύ μικρός αγαπούσε την άσκηση και γι’ αυτό νέος όντας αποσύρθηκε στην έρημο του Σινά, όπου έζησε ως ερημίτης για δεκαεννιά χρόνια. Κατόπιν εγκαταβίωσε στη Μονή του Θωλά , στην οποία πέρασε σαράντα χρόνια.
Ήταν σοφός άνθρωπος και προπαντός μεγάλος ασκητής, εφάμιλλος του μεγάλου Αντωνίου, αγίου Ευθυμίου και αγίου Σάββα. Γύρω από τον μεγάλο αυτό δάσκαλο ασκητή συγκεντρώθηκαν πολλές χιλιάδες μοναχοί, παίρνοντας από αυτόν μαθήματα πνευματικού αγώνα. Για να μπορούν οι μοναχοί να έχουν καταγραμμένες τις σοφές διδαχές και παραινέσεις του, τις κατέγραψε στο προαναφερόμενο βιβλίο του, το οποίο ονόμασε « Κλίμαξ », δηλαδή νοητή σκάλα, που ανεβάζει κλιμακωτά τον ασκούμενο άνθρωπο στην κορυφή των αρετών.
Τα υπέροχα κεφάλαια του βιβλίου της « Κλίμακος » είναι ένα από τα προσφιλή και ωφέλημα αναγνώσματα των πιστών αυτή την κατανυκτική περίοδο. Οι σοφές παραινέσεις του αγίου Ιωάννου αποτελούν πολύτιμο πνευματικό οδηγό για κλιμακωτή κατάκτηση αρετών, ώστε να υποδεχτούν τον αναστάντα Κύριο καθαροί από τους ρύπους της αμαρτίας και τη φθορά του κακού.

Ευαγγέλιο – Κυριακὴ Δ’ τῶν Νηστειῶν (Ἰωάννου τῆς Κλίμακος) – Κατά Μάρκον Θ’ 17-31

Kαὶ ἀποκριθεὶς εἷς ἐκ τοῦ ὄχλου εἶπε· Διδάσκαλε, ἤνεγκα τὸν υἱόν μου πρὸς σέ, ἔχοντα πνεῦμα ἄλαλον. Καὶ ὅπου ἂν αὐτὸν καταλάβῃ, ῥήσσει αὐτόν, καὶ ἀφρίζει καὶ τρίζει τοὺς ὀδόντας αὐτοῦ, καὶ ξηραίνεται· καὶ εἶπον τοῖς μαθηταῖς σου ἵνα αὐτὸ ἐκβάλωσι, καὶ οὐκ ἴσχυσαν. Ο δὲ ἀποκριθεὶς αὐτῷ λέγει· Ὦ γενεὰ ἄπιστος, ἕως πότε πρὸς ὑμᾶς ἔσομαι; ἕως πότε ἀνέξομαι ὑμῶν; φέρετε αὐτὸν πρός με. καὶ ἤνεγκαν αὐτὸν πρὸς αὐτόν. Καὶ ἰδὼν αὐτὸν εὐθέως τὸ πνεῦμα ἐσπάραξεν αὐτόν, καὶ πεσὼν ἐπὶ τῆς γῆς ἐκυλίετο ἀφρίζων. Καὶ ἐπηρώτησε τὸν πατέρα αὐτοῦ· Πόσος χρόνος ἐστὶν ὡς τοῦτο γέγονεν αὐτῷ; ὁ δὲ εἶπε· Παιδιόθεν. Καὶ πολλάκις αὐτὸν καὶ εἰς πῦρ ἔβαλε καὶ εἰς ὕδατα, ἵνα ἀπολέσῃ αὐτόν· ἀλλ’ εἴ τι δύνασαι, βοήθησον ἡμῖν σπλαγχνισθεὶς ἐφ’ ἡμᾶς. Ο δὲ Ἰησοῦς εἶπεν αὐτῷ· Τὸ εἰ δύνασαι πιστεῦσαι, πάντα δυνατὰ τῷ πιστεύοντι. Καὶ εὐθέως κράξας ὁ πατὴρ τοῦ παιδίου μετὰ δακρύων ἔλεγε· Πιστεύω, Κύριε· βοήθει μου τῇ ἀπιστίᾳ. Ιδὼν δὲ ὁ Ἰησοῦς ὅτι ἐπισυντρέχει ὄχλος ἐπετίμησε τῷ πνεύματι τῷ ἀκαθάρτῳ λέγων αὐτῷ· Τὸ πνεῦμα τὸ ἄλαλον καὶ κωφὸν, ἐγὼ σοι ἐπιτάσσω, ἔξελθε ἐξ αὐτοῦ καὶ μηκέτι εἰσέλθῃς εἰς αὐτόν. Καὶ κράξαν καὶ πολλὰ σπαράξαν αὐτόν ἐξῆλθε, καὶ ἐγένετο ὡσεὶ νεκρός, ὥστε πολλοὺς λέγειν ὅτι ἀπέθανεν. Ο δὲ Ἰησοῦς κρατήσας αὐτὸν τῆς χειρὸς ἤγειρεν αὐτόν, καὶ ἀνέστη. Καὶ εἰσελθόντα αὐτὸν εἰς οἶκον οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ἐπηρώτων αὐτόν κατ’ ἰδίαν, ὅτι ἡμεῖς οὐκ ἠδυνήθημεν ἐκβαλεῖν αὐτό. Καὶ εἶπεν αὐτοῖς· Τοῦτο τὸ γένος ἐν οὐδενὶ δύναται ἐξελθεῖν εἰ μὴ ἐν προσευχῇ καὶ νηστείᾳ. Καὶ ἐκεῖθεν ἐξελθόντες παρεπορεύοντο διὰ τῆς Γαλιλαίας, καὶ οὐκ ἤθελεν ἵνα τις γνῷ· ἐδίδασκε γὰρ τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ καὶ ἔλεγεν αὐτοῖς ὅτι Ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται εἰς χεῖρας ἀνθρώπων, καὶ ἀποκτενοῦσιν αὐτόν, καὶ ἀποκτανθεὶς τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ ἀναστήσεται.

Ερμηνευτική απόδοση Ι. Θ. Κολιτσάρα
Και λαβών τον λόγον ένας από το πλήθος είπε· “Διδάσκαλε, έφερα προς σε το παιδί μου, που έχει καταληφθή από πονηρόν πνεύμα, το οποίον του έχει αφαιρέσει την λαλιάν. Και εις όποιον τόπον το καταλάβει, το συγκλονίζει και το ρίπτει κάτω και το κάνει να αφρίζη, να τρίζη τα δόντια του και να μένη ξηρόν και αναίσθητον. Και είπα στους μαθητάς σου να διώξουν αυτό το πονηρόν πνεύμα, και δεν ημπόρεσαν”. Ο δε Ιησούς απεκρίθη εις αυτόν και είπε· “ω γενεά, που μένεις ακόμη άπιστος, παρ’ όλα τα θαύματα που έχεις ιδή· έως πότε θα είμαι μαζή σας; Εως πότε θα σας ανέχωμαι; Φερτε αυτόν σε μένα”. Και έφεραν πράγματι το δαιμονιζόμενο παιδί. Και το πνεύμα το πονηρόν, μόλις είδε τον Ιησούν, αμέσως συνεκλόνισε με σπασμούς τον νέον, ο οποίος αφού έπεσε εις την γην, εκυλίετο και έβγαζε αφρούς. Και ηρώτησε ο Κυριος τον πατέρα του νέου· “πόσος καιρός είναι από τότε που συνέβη αυτό;” Και εκείνος είπε· “από την παιδικήν του ηλικίαν. Και πολλές φορές τον έρριξεν εις την φωτιά και εις τα νερά, δια να τον εξοντώση. Αλλ’ εάν ημπορής να κάμης τίποτε, σπλαγχνίσου μας και βοήθησέ μας”. Ο δε Ιησούς του είπε τούτο· “εάν συ ημπορής να πιστεύσης, τότε όλα είναι κατορθωτά στον πιστεύοντα”. Και αμέσως πατήρ του παιδίου με δάκρυα εις τα μάτια έκραξε και είπε· “πιστεύω, Κυριε, βοήθησέ με να ελευθερωθώ από την ολιγοπιστίαν και να αποκτήσω ζωντανήν πίστιν”. Επειδή δε ο Ιησούς είδε ότι λαός έτρεχε από τα διάφορα μέρη και εμαζεύετο εκεί, επέπληξε το ακάθαρτον πνεύμα και του είπε· “το πνεύμα το άλαλον και το κωφόν, εγώ σε διατάσσω, έβγα από αυτόν και ποτέ πλέον να μη ξαναεισέλθης εις αυτόν”. Και το πνεύμα το πονηρόν αφού έκραξε και συνεκλόνισε παρά πολύ τον νέον, εβγήκε. Και έμεινε ο νέος σαν πεθαμένος, ώστε πολλοί να λέγουν ότι απέθανε. Ο δε Ιησούς τον επιασε από το χέρι, τον εσήκωσε και εκείνος εστάθη όρθιος. Όταν δε εισήλθεν ο Κυριος εις ένα σπίτι, οι μαθηταί του τον ερωτούσαν ιδιαιτέρως· “διατί ημείς δεν ημπορέσαμεν να διώξωμε το ακάθαρτον πνεύμα;” Και εκείνος τους είπεν· “αυτό το γένος των δαιμονίων με τίποτε άλλο δεν διώχνεται, παρά μόνον με προσευχήν και νηστείαν”. Και αφού ανεχώρησαν από εκεί, επροχωρούσαν από απόμερους δρόμους δια μέσου της Γαλιλαίας και δεν ήθελε να μάθη κανείς δια την διάβασίν του αυτήν. Και τούτο, διότι εδίδασκε τους μαθητάς του ιδιαιτέρως και τους επληροφορούσε, ότι ο υιός του ανθρώπου παραδίδεται εις χέρια μοχθηρών ανθρώπων, οι οποίοι και θα τον θανατώσουν, και αφού θανατωθή, την τρίτην ημέραν θα αναστηθή.

Θεία Λειτουργία Γ΄ Κυριακή Των Νηστειών – Της Σταυροπροσκυνήσεως Μετόχιο Ιεράς Μονής Κύκκου

Θεία Λειτουργία Γ΄ Κυριακή Των Νηστειών – Της Σταυροπροσκυνήσεως Μετόχιο Ιεράς Μονής Κύκκου
Χοροστατούντος του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κύκκου και Τηλλυρίας Νικηφόρου
Χειροτονία εις Πρεσβύτερον του Άγγελου Σλάτεβ Διακόνου της Ιεράς Μητρόπολης Κύκκου και Τηλλυρίας
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ
Μαρκ. η΄ 34 – θ΄ 1
Εἶπεν ὁ Κύριος˙ Ὅς τις θέλει ὀπίσω μου ἐλθεῖν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν, καί ἀράτω τόν σταυρόν αὑτοῦ, καί ἀκολουθείτω μοι. Ὅς γάρ ἄν θέλῃ τήν ψυχήν αὑτοῦ σῶσαι, ἀπολέσει αὐτήν˙ ὅς δ’ ἄν ἀπολέσῃ τήν ψυχήν αὑτοῦ, ἕνεκεν ἐμοῦ καί τοῦ Εὐαγγελίου, οὗτος σώσει αὐτήν. Τί γάρ ὠφελήσει ἄνθρωπος, ἐάν κερδήσῃ τόν κόσμον ὅλον, καί ζημιωθῇ τήν ψυχήν αὑτοῦ; ἤ τί δώσει ἄνθρωπος ἀντάλλαγμα τῆς ψυχῆς αὑτοῦ; Ὅς γάρ ἄν ἐπαισχυνθῇ με, καί τούς ἐμούς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καί ἁμαρτωλῷ, καί ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἐπαισχυνθήσεται αὐτόν, ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ Πατρός αὑτοῦ, μετά τῶν Ἀγγέλων τῶν ἁγίων. Καί ἔλεγεν αὐτοῖς˙ Ἀμήν λέγω ὑμῖν, ὅτι εἰσί τινες τῶν ὧδε ἑστηκότων, οἵ τινες οὐ μή γεύσονται θανάτου, ἕως ἄν ἴδωσι τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, ἐληλυθυῖαν ἐν δυνάμει.
Μετάφραση
«Ο Σταυρός του αληθινού μαθητή»
Είπε ο Κύριος: «Όποιος θέλει να με ακολουθήσει, ας απαρνηθεί τον εαυτό του, ας σηκώσει τον σταυρό του κι ας με ακολουθεί. Γιατί όποιος θέλει να σώσει τη ζωή του θα τη χάσει˙ όποιος όμως χάσει τη ζωή του εξαιτίας μου και εξαιτίας του ευαγγελίου, αυτός θα τη σώσει. Γιατί τι θα ωφεληθεί ο άνθρωπος, αν κερδίσει ολόκληρο τον κόσμο αλλά χάσει τη ζωή του; Γιατί τι μπορεί να δώσει ο άνθρωπος σαν αντάλλαγμα για τη ζωή του; Όποιος, ζώντας μέσα σ’ αυτή τη γενιά την άπιστη κι αμαρτωλή, ντραπεί για μένα και για τη διδασκαλία μου, θα ντραπεί γι’ αυτόν κι ο Υιός του Ανθρώπου, όταν έλθει με όλη τη λαμπρότητα του Πατέρα του, μαζί με τους άγιους αγγέλους». 
Και τους έλεγε ακόμη: «Σας διαβεβαιώνω πως υπάρχουν μερικοί ανάμεσα σ’ αυτούς που βρίσκονται εδώ οι οποίοι δεν θα γευτούν τον θάνατο, πριν δουν να έρχεται δυναμικά η βασιλεία του Θεού».

ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Ο Ζωηφόρος Σταυρός
«Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν… και αράτω τον σταυρόν αυτού». Ο Σταυρός του Κυρίου μας είναι η βάση πάνω στην οποία στηρίζεται το σταυροαναστάσιμο οδοιπορικό που διανύει την περίοδο αυτή ο κάθε χριστιανός. Ενώ ήταν το σύμβολο της αισχύνης και του θανάτου μετατράπηκε στην πιο ασφαλή εγγύηση της ζωής, της αληθινής και της αιώνιας. Και αυτό γιατί έδωσε την ευκαιρία στην αγάπη να σταυρωθεί και να ξεπροβάλει από τα βάθη και τα ύψη της η αθάνατη ζωή. Για να εγκολπωθεί ο χριστιανός αυτή την πραγματικότητα, δεν έχει παρά να αποτολμήσει την υπέρβαση από τα αδιέξοδα της καθημερινότητας, ο κλοιός των οποίων τόσο πολύ τον περισφίγγει. Και ν’ ανοίξει βέβαια την ύπαρξή του στη χάρη που εκπέμπει ο ζωηφόρος Σταυρός. Να αποσείσει τα φορτία εκείνα που τον καθηλώνουν στο εγώ και ν’ αφήσει κατάλυμα στην καρδιά του για να ενοικήσει ο Χριστός. Σ’ αυτήν ακριβώς την προοπτική, η κοινωνία με τον Χριστό αποκαλύπτεται και ως συνάντηση με τον πλησίον στις πιο ευγενείς κορυφογραμμές της αγάπης, στην σταυρόσχημή της διάσταση.

Η Σταυροπροσκύνηση
Δεν είναι άλλωστε τυχαία που η μητέρα μας Εκκλησία με την καθιέρωση της Κυριακής της Σταυροπροσκυνήσεως, γνωστής και ως Γ΄ Κυριακή των Νηστειών, προβάλλει τον Σταυρό, ως πηγή δύναμης και ζωής. Στη συγκεκριμένη χρονική περίοδο που διανύουμε περίπου στο μέσο της Μεγάλης Τεσσαρα-κοστής, μας θυμίζει ότι ο δρόμος που οδηγεί στη συνάντηση με τον Αναστημένο Χριστό περνά μέσα από το σταύρωμα. Μάς γεμίζει με δύναμη και μας οπλίζει με θάρρος, αποκαλύπτοντάς μας ότι η σταύρωση αυτή στην πραγματι-κότητα είναι ένας ζωηφόρος θάνατος και μια σταυρόμορφη ανάσταση, με όλο τον πλούτο και το βάθος που υποδηλώνει με τις εκφράσεις αυτές η εκκλησιαστική σοφία και εμπειρία.

Η ακολουθία του Χριστού
Στην πνευματική αυτή εμβέλεια κινείται η προτροπή του Κυρίου, όπως αυτή αυθεντικά εκπηγάζει, από τη σημερινή ευαγγελική περικοπή: «Όποιος θέλει να με ακολουθήσει ας απαρνηθεί τον εαυτό του και ας σηκώσει τον σταυρό του και να με ακολουθήσει». Είναι ακριβώς η προτροπή αυτή ο πιο ισχυρός δείκτης για να γίνουμε και εμείς στη ζωή μας μαθητές του Χριστού και να τον ακολουθήσουμε. Αφού η πορεία του Ιησού περνά μέσα από το Πάθος και τον Σταυρό, δεν μπορεί φυσικά να είναι διαφορετικός ο δρόμος που ανοίγεται μπροστά σε όσους συνειδητά θέλουν να τον ακολουθήσουν.
Ο Σταυρός έπαψε πλέον να είναι το ατιμωτικό σύμβολο της αρχαιότητας, αλλά κατέστη η ζωηφόρος δύναμη, το αήττητο τρόπαιο, το κραταιό όπλο εναντίον του διαβόλου και το σταθερό στήριγμα στη ζωή μας.

Η Εκκλησία υψώνει τον Σταυρό του Κυρίου στο μέσο περίπου της Μεγάλης Τεσσαρακοστής για να τον προσκυνή-σουμε και ενδυναμωμένοι να συνεχίσουμε τον πνευματικό μας αγώνα που θα μας φέρει έτοιμους στη Μεγάλη Εβδομάδα και το Πάσχα.
Αγαπητοί αδελφοί, κάθε ένας από εμάς καλείται να σηκώσει τον δικό του Σταυρό και να γίνει μαθητής του Χριστού. Αυτό σημαίνει πλήρη αυταπάρνηση και ολοκληρωτικό δόσιμο στην αγάπη Του. Αυτό όμως, ιδιαίτερα για το σημερινό άνθρωπο δεν είναι και τόσο εύκολο, αφού η εγωκεντρικότητά του τον παραδίδει στα πλοκάμια της αλαζονείας και του εγωισμού. Απαιτεί σίγουρα άσκηση και αγώνα η προσπάθεια για να γίνει κάποιος αληθινός μαθητής του Χριστού και να ζει με πυξίδα την αγάπη Του. Ο δρόμος όμως αυτός ξεδιπλώνεται αποκαλυπτικά μέσα από το παράδειγμα των αγίων της Εκκλησίας μας. Οι ήρωες αυτοί της πίστεως μπορούν να καταστούν τα πιο αυθεντικά πρότυπα που με τη ζωή και το παράδειγμά τους δίδουν μαρτυρία ότι ο θάνατος σημαίνει ζωή και ο Σταυρός σημαίνει Ανάσταση.

Παρουσίαση βιβλίου του Καθηγητή Ανδρέα Κλ. Σοφοκλέους στο Μέγα Συνοδικό Μετοχιού Κύκκου – Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ
Το Συμβούλιο Ιστορικής Μνήμης Αγώνα ΕΟΚΑ (ΣΙΜΑΕ)
Το Ίδρυμα Απελευθερωτικού Αγώνα ΕΟΚΑ 1955-1959 
Οι Σύνδεσμοι Αγωνιστών ΕΟΚΑ 1955-1959
Το Ινστιτούτο Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας (ΙΜΜΕ)
Ο Κυπριακός Σύνδεσμος Τεχνών και Επικοινωνιών (ΚΥΣΥΤΕ)
Η Βιβλιογραφική Εταιρεία Κύπρου (ΒΕΚ) και
το περιοδικό Κυπριακή Βιβλιοφιλία
σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου του Καθηγητή Ανδρέα Κλ. Σοφοκλέους
«Η έγκλειστη ποίηση των φυλακών και των κρατητηρίων 1955-59»
Η παρουσίαση θα γίνει από τον φιλόλογο, μελετητή και συγγραφέα Δρα Νίκο Παναγιώτου 
Τετάρτη 18 Μαρτίου 2015, στις 7.00 μ.μ. 
Μέγα Συνοδικό Μετοχιού Κύκκου, Έγκωμη
Η εκδήλωση τελεί υπό την αιγίδα τον Πανιερώτατου Μητροπολίτη Κύκκου και Τηλλυρίας κ.κ. Νικηφόρου

Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης διάλεξη στο Μέγα Συνοδικό του Μετοχίου Κύκκου – 17 Μαρτίου 2015


Πρόσκληση 
Η Ιερά Μητρόπολις Κύκκου και Τηλλυρίας, με την ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης, σας προσκαλεί στην διάλεξη, με θέμα:

«Στις όχθες του Παράκλητου: Η θεία Λειτουργία της Ποίησης» 
Το ποιητικό μου μανιφέστο»),

που θα δοθεί την Τρίτη, 17 Μαρτίου 2015, και ώρα 7 μ.μ.,
Στο Μέγα Συνοδικό του Μετοχίου Κύκκου στη Λευκωσία

Εισηγητής: Δρ Κλείτος Ιωαννίδης, Συγγραφέας, Ερευνητής,
Πρόεδρος Φιλοσοφικής Εταιρείας Κύπρου.
Στην εκδήλωση θα απευθύνει χαιρετισμό η σύζυγος του Προέδρου της Δημοκρατίας κ. Άντρη Αναστασιάδη.

Διάρκεια εκδήλωσης: 60 Λεπτά!

Θεία Λειτουργία Β΄ Κυριακή των Νηστειών – Γρηγορίου του Παλαμά – Μετόχιο Ιεράς Μονής Κύκκου

Ευαγγέλιο Κυριακής: Μαρκ. β’ 1-12
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, εἰσῆλθεν ὁ Ἰησοῦς εἰς Καπερναούμ˙ καί ἠκούσθη ὅτι εἰς οἶκόν ἐστι. Καί εὐθέως συνήχθησαν πολλοί, ὥστε μηκέτι χωρεῖν μηδέ τά πρός τήν θύραν˙ καί ἐλάλει αὐτοῖς τόν λόγον. Καί ἔρχονται πρός αὐτόν, παραλυτικόν φέροντες, αἰρόμενον ὑπό τεσσάρων. Καί μή δυνάμενοι προσεγγίσαι αὐτῷ διά τόν ὄχλον, ἀπεστέγασαν τήν στέγην ὅπου ἦν˙ καί ἐξορύξαντες χαλῶσι τόν κράββατον, ἐφ’ ᾧ ὁ παραλυτικός κατέκειτο. Ἰδών δέ ὁ Ἰησοῦς τήν πίστιν αὐτῶν, λέγει τῷ παραλυτικῷ˙ Τέκνον, ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι σου. Ἦσαν δέ τινες τῶν Γραμματέων ἐκεῖ καθήμενοι, καί διαλογιζόμενοι ἐν ταῖς καρδίαις αὑτῶν˙ Τί οὗτος οὕτω λαλεῖ βλασφημίας; τίς δύναται ἀφιέναι ἁμαρτίας, εἰμή εἷς, ὁ Θεός; Καί εὐθέως ἐπιγνούς ὁ Ἰησοῦς τῷ πνεύματι αὑτοῦ, ὅτι οὕτω διαλογίζονται ἐν ἑαυτοῖς, εἶπεν αὐτοῖς˙ Τί ταῦτα διαλογίζεσθε ἐν ταῖς καρδίαις ὑμῶν; Τί ἐστιν εὐκοπώτερον, εἰπεῖν τῷ παραλυτικῷ˙ Ἀφέωνταί σοι αἱ ἁμαρτίαι˙ ἤ εἰπεῖν˙ Ἔγειραι, καί ἆρόν σου τόν κράββατον, καί περιπάτει; Ἵνα δέ εἰδῆτε ὅτι ἐξουσίαν ἔχει ὁ Υἱός τοῦ ἀνθρώπου ἀφιέναι ἐπί τῆς γῆς ἁμαρτίας˙ (λέγει τῷ παραλυτικῷ˙) Σοί λέγω, ἔγειραι, καί ἆρον τόν κράββατόν σου, καί ὕπαγε εἰς τόν οἶκόν σου. Καί ἠγέρθη εὐθέως, καί ἄρας τόν κράββατον, ἐξῆλθεν ἐναντίον πάντων˙ ὥστε ἐξίστασθαι πάντας, καί δοξάζειν τόν Θεόν λέγοντας˙ Ὅτι οὐδέποτε οὕτως εἴδομεν.

Μετάφραση: Η θεραπεία του Παραλυτικού της Καπερναούμ
Τον καιρό εκείνο μπήκε ο Ιησούς στην Καπερναούμ και διαδόθηκε ότι βρίσκεται σε κάποιο σπίτι. Αμέσως συγκεντρώθηκαν πολλοί, ώστε δεν υπήρχε χώρος ούτε κι έξω από την πόρτα˙ και τους κήρυττε το μήνυμά του. Έρχονται τότε προς αυτόν, κουβαλώντας έναν παράλυτο, που τον βάσταζαν τέσσερα άτομα. Κι επειδή δεν μπορούσαν να τον φέρουν κοντά στον Ιησού εξαιτίας του πλήθους, έβγαλαν τη στέγη πάνω από κει που ήταν ο Ιησούς, έκαναν ένα άνοιγμα και κατέβασαν το κρεβάτι, πάνω στο οποίο ήταν ξαπλωμένος ο παράλυτος. Όταν είδε ο Ιησούς την πίστη τους, είπε στον παράλυτο: «Παιδί μου, σου συγχωρούνται οι αμαρτίες». Κάθονταν όμως εκεί μερικοί γραμματείς και συλλογίζονταν μέσα τους. «Πως μιλάει αυτός έτσι, προσβάλλοντας τον Θεό; Ποιος μπορεί να συγχωρεί αμαρτίες; Μόνον ένας, ο Θεός». Αμέσως κατάλαβε ο Ιησούς ότι αυτά σκέφτονται και τους λέει: «Γιατί κάνετε αυτές τις σκέψεις στο μυαλό σας; Τι είναι ευκολότερο να πω στον παράλυτο: «σου συγχωρούνται οι αμαρτίες» ή να του πω, «σήκω, πάρε το κρεβάτι σου και περπάτα»; Για να μάθετε λοιπόν ότι ο Υιός του Ανθρώπου έχει την εξουσία να συγχωρεί πάνω στη γη αμαρτίες» – λέει στον παράλυτο: «Σ’ εσένα το λέω, σήκω, πάρε το κρεβάτι σου και πήγαινε στο σπίτι σου». Εκείνος σηκώθηκε αμέσως, πήρε το κρεβάτι του και μπροστά σ’ όλους βγήκε έξω, έτσι που θαύμαζαν όλοι και δόξαζαν τον Θεό λέγοντας: «Τέτοια πράγματα ποτέ ως τώρα δεν είδαμε!»

ΕΡΜΗΝΕΙΑ
Η διήγηση αυτή δεν έχει τεθεί τυχαία μέσα στη Μεγάλη Τεσσαρακοστή, και μάλιστα τη δεύτερη Κυριακή, που βρισκόμαστε ακόμα στην αρχή της νηστείας. Μέσα από το θαύμα που επιτελεί ο Χριστός, τονίζει τη σπουδαιότητα και την σημασία της αφέσεως των αμαρτιών μας από τον Θεό, σημασία πολύ μεγαλύτερη από την ίαση οποιουδήποτε σωματικού νοσήματος. Συχνά παρακαλούμε τον Θεό να μας βοηθήσει και να μας απαλλάξει από προβλήματα που σχετίζονται με τη σωματική μας ακεραιότητα, με την υγεία μας, ή άλλοτε με τις βιοτικές μας ανάγκες και την σκληρή καθημερινότητα. Ωστόσο, πέρα από τα καθημερινά, πέρα από τα υλικά ή τα θέματα που άπτονται της υγείας, βρίσκεται η ανάγκη για την παρά Θεού συγχώρεση, για την άφεση των αμαρτιών μας, για την αποκατάσταση της αγαπητικής σχέσεως με τον Θεό και τον πλησίον, μέσα από την χάρη και την ευεργεσία του Αγίου Πνεύματος.

Επομένως, αν θεωρούμε σημαντική την ανταπόκριση του Θεού στα κάθε είδους αιτήματά μας, ακόμη περισσότερο σημαντικό είναι να ανταποκρίνεται στο αίτημά μας για άφεση των αμαρτιών μας. Την Κυριακή του Ασώτου είδαμε τη σημασία της επιστροφής του ανθρώπου στον Θεό, που με ταπείνωση λέει: «Πάτερ, ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου». Σήμερα βλέπουμε τη σπουδαιότητα της πρότασης του Θεού: «Τέκνον, αφέωνταί σοι αι αμαρτίαι σου». Αν με ένα Του λόγο θεραπεύει το παράλυτο σώμα και το κάνει πιο δυνατό από ποτέ, και ο λόγος Του που συγχωρεί την αμαρτία είναι εξίσου θεραπευτικός για τις λαβωμένες καρδιές μας, και εξίσου αναζωογονητικός για τις ψυχές μας. Δεν χρειάζεται πολύς χρόνος. Μόνο μια λέξη από τον Θεό, μια ανταπόκριση στο αίτημά μας για συγγνώμη.

Ζητούμενο βέβαια για την ανταπόκριση εκ μέρους του Θεού, δεν είναι άλλο από την πίστη. Η πίστη είναι αυτή που ελκύει το έλεος και την αγάπη του Θεού, η πίστη είναι αυτή που κάνει δυνατή την πραγματοποίηση του θαύματος. Αν διαβάσουμε την Καινή Διαθήκη, θα δούμε ότι σε κάθε θαύμα, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πίστη προς τον Θεό. Πολλοί άνθρωποι, τόσο στις μέρες μας όσο και παλαιότερα, ζητούν να δουν ένα θαύμα για να πιστέψουν, δικαιολογώντας τρόπον τινά το έλλειμμα πίστεως μέσα τους, ή την αμφισβήτηση σε κάθε τι που υπερβαίνει τα όρια του αισθητού ή της επεξεργασίας μέσα από τη λογική. Όμως ακόμα κι αν δουν κάποιο θαύμα, σπεύδουν και πάλι να το αμφισβητήσουν, σπεύδουν και πάλι να απιστήσουν, προφασιζόμενοι ακόμη και τα πιο απίθανα πράγματα, ακόμη και τα πιο παράλογα, οτιδήποτε μπορεί να σταθεί ως δικαιολογία για την απιστία τους.

Αυτά τα δύο στοιχεία, την ανάγκη για σταθερή πίστη προς τον Θεό και την ανάγκη να στραφούμε στην ίαση του πνευματικού μας κόσμου διά της αφέσεως των αμαρτιών μας από τον ίδιο τον Θεό, μας τονίζει η σημερινή περικοπή. Μας παροτρύνει δηλαδή να μη μείνουμε μόνο στα εξωτερικά στοιχεία της Σαρακοστής, την νηστεία δηλαδή και την προσευχή, αλλά να επιμείνουμε στην καλλιέργεια της πίστεως και στην επιμέλεια για την ίαση και αποθεραπεία της ψυχής μας. Μόνο τότε θα είναι αποτελεσματικός ο αγώνας μας, ειδικά τούτη την περίοδο, όταν ασχοληθούμε εντατικά και με τον έσω άνθρωπο, με τα πάθη μας που δεν είναι ευδιάκριτα, κι όμως συχνά ταλαιπωρούν την ψυχή μας και παραλύουν τις πνευματικές μας δυνάμεις. Ας μην ξεχνάμε επομένως στις προσευχές μας να εκζητούμε με πίστη τη συγγνώμη του Θεού, και να είμαστε βέβαιοι ότι θα φροντίσει και για κάθε άλλο θέμα μας απασχολεί, όπως άλλωστε ο ίδιος ο Χριστός έχει πει.

Θεία Λειτουργία Ά Κυριακή των Νηστειών – Κυριακή της Ορθοδοξίας, Άγιος Προκόπιος, Μετόχιο Ιεράς Μονής Κύκκου

Η αγία αυτή ημέρα είναι ξεχωριστή, διότι παρά το κατανυκτικό κλίμα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, εορτάζει λαμπρά η Ορθοδοξία μας, η αληθινή Εκκλησία του Χριστού. Ποιούμε ανάμνηση του κορυφαίου γεγονότος της εκκλησιαστικής μας ιστορίας, της αναστηλώσεως των ιερών εικόνων, το οποίο επισυνέβη το 843 μ.Χ. στο Βυζάντιο, χάρις στην αποφασιστική συμβολή της βασιλίσσης και μετέπειτα αγίας Θεοδώρας, συζύγου του αυτοκράτορα Θεοφίλου (840 – 843 μ.Χ.).

Αναφερόμαστε στη μεγάλη εικονομαχική έριδα, η οποία συντάραξε κυριολεκτικά την Εκκλησία μας για περισσότερα από εκατό χρόνια. Το 726 μ.Χ. ο αυτοκράτωρ Λέων ο Γ’ ο Ίσαυρος (717 – 741 μ.Χ.) αποφάσισε να επιφέρει στο κράτος ριζικές μεταρρυθμίσεις. Μια από αυτές ήταν η απαγόρευση προσκύνησης των ιερών εικόνων, επειδή, παίρνοντας αφορμή από ορισμένα ακραία φαινόμενα εικονολατρίας, πίστευε πως η χριστιανική πίστη παρέκλινε στην ειδωλολατρία. Στην ουσία όμως εξέφραζε δικές του ανεικονικές απόψεις, οι οποίες ήταν βαθύτατα επηρεασμένες από την ανεικονική ιουδαϊκή και ισλαμική πίστη. Η αναταραχή ήταν αφάνταστη. Η αυτοκρατορία χωρίστηκε σε δύο φοβερά αντιμαχόμενες ομάδες, τους εικονομάχους και τους εικονολάτρες. Οι διώξεις φοβερές. Μεγάλες πατερικές μορφές ανάλαβαν να υπερασπίσουν την ορθόδοξη πίστη. Στα 787 μ.Χ. συγκλήθηκε η Ζ’ Οικουμενική Σύνοδος, η οποία διατύπωσε με ακρίβεια την οφειλόμενη τιμή στις ιερές εικόνες. Σε αυτή επίσης διευκρινίστηκαν και άλλα δυσνόητα σημεία της χριστιανικής πίστεως, έτσι ώστε να έχουμε πλήρη αποκρυστάλλωση του ορθοδόξου δόγματος και να ομιλούμε για θρίαμβο της Ορθοδοξίας μας.

Η εικόνα στην Ορθοδοξία μας δεν αποτελεί αντικείμενο λατρείας, αλλά λειτουργεί αποκλειστικά ως μέσον τιμής του εικονιζόμενου προσώπου. Ακόμα και ο Χριστός μπορεί να εικονισθεί, διότι έγινε άνθρωπος. Μάλιστα όποιος αρνείται τον εικονισμό του Χριστού αρνείται ουσιαστικά την ανθρώπινη φύση Του! Οι μεγάλοι Πατέρες και διδάσκαλοι της Εκκλησίας μας, που αναδείχθηκαν μέσα από τη λαίλαπα της εικονομαχίας, διατύπωσαν το ορθόδοξο δόγμα με προσοχή και ευλάβεια. Η προσκύνηση της ιερής εικόνας του Χριστού και των άλλων ιερών προσώπων του Χριστιανισμού δεν είναι ειδωλολατρία, όπως κατηγορούνταν από τους εικονομάχους, διότι η τιμή δεν απευθύνεται στην ύλη, αλλά στο εικονιζόμενο πρόσωπο, καθότι «η της εικόνος τιμή επί το πρωτότυπον διαβαίνει» (Μ.Βασίλειος P . G . 32,149) και «Προσκυνούμεν δε ταις εικόσιν ου τη ύλη προσφέροντες την προσκύνησιν, αλλά δι΄αυτών τοις εν αυταίς εικονιζομένοις» (Ι. Δαμασκ. P . G .94 1356). Η ευλογία και η χάρη που λαμβάνει ο πιστός από την προσκύνηση των ιερών εικόνων δίνεται από το ζωντανό ιερό πρόσωπο και όχι από την ύλη της εικόνας.

Η εικόνα έχει τεράστια ποιμαντική χρησιμότητα. Μια εικόνα, σύμφωνα με γλωσσική έκφραση, αξίζει περισσότερο από χίλιες λέξεις. Αυτό σημαίνει ότι μέσω της εκκλησιαστικής εικονογραφίας οι πιστοί βοηθούνται να αναχθούν στις υψηλές πνευματικές θεωρίες και στο θείον.

Βεβαίως η ηρεμία δεν αποκαταστάθηκε, διότι εξακολουθούσαν να βασιλεύουν εικονομάχοι αυτοκράτορες. Στα 843 η ευσεβής αυτοκράτειρα Θεοδώρα, επίτροπος του ανήλικου γιου της Μιχαήλ του Γ΄, έθεσε τέρμα στην εικονομαχική έριδα και συνετέλεσε στο θρίαμβο της Ορθοδοξίας.

Οι Πατέρες όρισαν να εορτάζεται ο θρίαμβος του ορθοδόξου δόγματος την πρώτη Κυριακή των Νηστειών για να δείξει στους πιστούς πως ο πνευματικός μας αγώνας θα πρέπει να συνδυάζεται με την ορθή πίστη για να είναι πραγματικά αποτελεσματικός. Νηστεία και ασκητική ζωή έχουν και άλλες αιρέσεις ή θρησκείες, και μάλιστα με πολύ αυστηρότερους κανόνες άσκησης. Όμως αυτό δε σημαίνει ότι μπορούν αυτοί οι άνθρωποι να σωθούν και να ενωθούν με το Θεό. Η σωτηρία είναι συνώνυμη με την αλήθεια, αντίθετα η πλάνη και το ψεύδος οδηγούν σε αδιέξοδα και εν τέλει στην απώλεια.

ΠΡΟΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΙΑ´ 24 – 26
24 Πίστει Μωϋσῆς μέγας γενόμενος ἠρνήσατο λέγεσθαι υἱὸς θυγατρὸς Φαραώ, 25 μᾶλλον ἑλόμενος συγκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ Θεοῦ ἢ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας ἀπόλαυσιν, 26 μείζονα πλοῦτον ἡγησάμενος τῶν Αἰγύπτου θησαυρῶν τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ, ἀπέβλεπεν γὰρ εἰς τὴν μισθαποδοσίαν.
ΠΡΟΣ ΕΒΡΑΙΟΥΣ ΙΑ´ 32 – 40
32 Καὶ τί ἔτι λέγω; ἐπιλείψει με γὰρ διηγούμενον ὁ χρόνος περὶ Γεδεών, Βαράκ, Σαμψών, Ἰεφθάε, Δαυῒδ τε καὶ Σαμουὴλ καὶ τῶν προφητῶν, 33 οἳ διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων, 34 ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα μαχαίρας, ἐνεδυναμώθησαν ἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων· 35 ἔλαβον γυναῖκες ἐξ ἀναστάσεως τοὺς νεκροὺς αὐτῶν· ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθησαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν· 36 ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς· 37 ἐλιθάσθησαν, ἐπρίσθησαν, ἐπειράσθησαν, ἐν φόνῳ μαχαίρας ἀπέθανον, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι, 38 ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος, ἐπὶ ἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς. 39 Καὶ οὗτοι πάντες μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγγελίαν, 40 τοῦ Θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου, ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσι.